W wywiadzie dla włoskiej telewizji laureatka literackiej Nagrody Nobla Nadine Gordimer (przy okazji publikacji jej najnowszej książki „Beethoven był w 1/16 Murzynem) zwróciła uwagę, że owa wielka rewolucja, jaką był koniec apartheidu nastąpiła zaledwie tygodni po historycznym przewrocie w Europie, po upadku Muru Berlińskiego.
Południowa Afryka stanęła w obliczu konieczności przemiany całej rzeczywistości publicznej, począwszy od zmiany konstytucji. „Dzisiaj mamy najlepszą konstytucje na świecie – mówiła wielka pisarka – sankcjonuje absolutną równość, nie tylko między białymi a czarnymi, ale także między płciami; nie dopuszczamy jakiejkolwiek różnicy w traktowaniu homo- i heteroseksualistów”.
„Oczywiście – kontynuowała – nasza demokracja jest jeszcze niedoskonała, ma w końcu dopiero nieco ponad 18 lat. Ale wy tutaj w Europie, macie najdłuższą w świecie tradycje demokracji, a mimo to wasza demokracja nadal jest niedoskonała”.
Dlaczego? Dlaczego nasza demokracja jest jeszcze niedoskonała?
Jak możemy ją udoskonalić?
Jak udoskonalić demokratów? Jak spowodować, by obywatele demokratycznego społeczeństwa stali się sami demokratami?
Foto za www.festivaldelleletterature.it